Usuwanie lub hamowanie wzrostu drzew wadliwych
Obecność w młodniku drzew zaliczanych do kategorii tzw. drzew szkodliwych, często stwarza niekorzystne warunki rozwoju dla pozostałych drzew, jakościowo lepszych, stanowiących wartościowy materiał hodowlany.
Do drzew wadliwych zalicza się następujące:
- pochylone, krzywe, o krętym wzroście,
- rozwidlone, wielowierzchołkowe i „dwójki”,
- silnie gałęziste, o krzaczastym pokroju,
- nadmiernie cienkie i wybujałe, tzw. bicze, obijające korony sąsiednich drzew,
- o nieprawidłowej, nadmiernie silnej lub zbyt słabo rozwiniętej koronie,
- z silnymi mechanicznymi uszkodzeniami pnia,
- pozbawione wierzchołka lub z zanikłym pędem szczytowym,
- o słabej żywotności i odporności na choroby i szkodniki,
- o wyjątkowo słabej zdolności przyrostowej.
Do cech zapowiadających dobrą jakość osobnika w stadium młodnika zalicza się:
- całkowitą zdrowotność,
- prostą, smukłą strzałę lub pień o jednej wyraźnej osi, od podstawy aż do najwyższego pączka, o dobrze zaznaczonym głównym pędzie szczytowym,
- tworzenie cienkich gałęzi i gałązek,
- pionowy wzrost.
U drzew liściastych, zwłaszcza u dębów, drobne wady pnia i korony mogą jeszcze ustąpić. Drzewa iglaste tej zdolności nie mają i dlatego wobec nich stosuje się szczególnie ostre kryteria. Drzew wadliwych, wykazujących wady wzrostu i rozwoju, nabyte lub wrodzone, może być w młodniku czasem bardzo dużo. Usuwanie większej ich liczby na raz nie jest wskazane, lecz powinno się odbywać stopniowo i z umiarem, mającym zawsze na względzie jakość drzewostanu i prawidłowy przebieg produkcji. W czyszczeniach zawsze obowiązuje zasada zachowania odpowiedniego dla danego gatunku zwarcia. Dlatego też przeprowadzając cięcia pielęgnacyjne w młodnikach rzadko stosuje się całkowite usuwanie drzew, a częściej się je unieszkodliwia przez ogławianie, przycinanie na bezpieńki, podkrzesywanie itd. i to tylko w górnej warstwie młodnika. Do warstwy środkowej wkracza się rzadko, jedynie w razie konieczności ratowania cennych domieszek. Drzew, nawet wadliwych, ale stanowiących cenną domieszkę biocenotyczną, nie należy usuwać z młodnika. Udział takich oszczędzonych drzew gatunków domieszkowych nie powinien jednak w ostatecznym wyniku cięcia pielęgnacyjnego przekraczać 5%.