Towarzyskość zbiorowiska roślinnego

Niezależnie od ilościowości, ugrupowanie poszczególnych gatunków w ramach jednego płatu roślinnego (fitocenozy) bywa rozmaite.

Można zaobserwować, że poszczególne gatunki, pomimo takich samych wartości ilościowych pokrycia, mogą być rozmieszczone w sposób rozmaity. Jedne osobniki rosną pojedynczo, inne kępami, jeszcze inne tworzą rozległe, zwarte darnie. Ten odmienny sposób skupiania się osobników różnych gatunków w ramach danej fitocenozy nazywamy towarzyskością.

Rozmaita towarzyskość zależy w pewnej mierze od wrodzonych właściwości danej rośliny, np. bliźniczka psia trawka (Nardus stricta), szczotlicha siwa (Corynephorus canescens) i turzyca mocna (Carex firma) mają z natury wzrost kępiasty, natomiast storczyk — kukułka szerokolistna (Dactylorhiza majalis = Orchis latifolia) z reguły rośnie pojedynczo.

Również rośliny niekępiaste mogą tworzyć skupienia po kilka lub wiele osobników, np. zawilec gajowy (Anemone nemorosa) lub czosnek niedźwiedzi (Allium ursinum). Ta sama roślina może w jednym wypadku tworzyć maleńkie kępki, np. borówka czarna (Vaccinium myrtillus) w zespole buczyny karpackiej, w innym bujne kępy lub całe darnie — V. myrtillus w zespole górnoreglowego boru karpackiego.

Rozmaita towarzyskość zależy nie tylko od wrodzonych właściwości wzrostu, ale o wiele bardziej od warunków środowiskowych, a zatem jest ona wyrazem tego, jak się roślinie w danym środowisku powodzi. Zmiany stopnia towarzyskości, jakie występują z biegiem lat, rzucają światło na dynamikę zbiorowisk roślinnych i kierunek ich rozwoju.

Towarzyskość oceniamy szacunkowo (na oko).

Do jej oceny używamy 5-stopniowej skali BRAUN-BLANQUETA, która przedstawia się następująco:

5 — gatunek tworzy duże skupienia — „łany” (trawy), „stany” (drzewa),

4 — gatunek tworzy średnio duże skupienia (kobierce, duże darnie lub kolonie),

3 — gatunek tworzy większe kępy, poduchy lub średnio duże grupy,

2 — gatunek tworzy małe kępy lub grupy,

l — gatunek występuje pojedynczo.

Należy zaznaczyć, że przy tym samym stopniu ilościowości dwa gatunki mogą wykazać inny stopień towarzyskości. Także i ten sam gatunek w różnych fitocenozach może wykazywać różny stopień towarzyskości.

t/towarzyskosc-zbiorowiska-roslinnego.txt · ostatnio zmienione: 2014/03/26 19:15 (edycja zewnętrzna)