Zniekształcenia są następstwem zakłóceń procesów wzrostu roślin. Stanowią one bogatą grupę objawów chorobowych. Można je podzielić na zniekształcenia zwykłe i zniekształcenia plastyczne.

Przez zniekształcenia zwykłe rozumie się zwykle „wszelkie zmiany kształtu całej rośliny lub jej narządów (w porównaniu z rośliną normalną), z wykluczeniem zmian objętościowych, które traktuje się jako zniekształcenia plastyczne” (Zaleski 1958). Zwijanie się liści wiązów porażonych przez grzyb Ophiostoma ulmi stanowi przykład zniekształcenia zwykłego, bo liście te nie zmieniły ani wielkości swej powierzchni, ani objętości (nie stały się grubsze ani cieńsze), lecz zmieniły swe położenie, przekształcając się z płasko rozpostartych w zwinięte (zniekształcenie położenia). Do zniekształceń zwykłych prowadzi także gnicie drewna. Drewno bowiem wskutek zgnilizny niemal nie zmienia objętości ani innych wymiarów, lecz jedynie swą konsystencję, staje się luźniejsze, a tym samym miększe (zniekształcenie konsystencji). Do zniekształceń zwykłych zalicza się ponadto zmiany kształtu, pokroju, symetrii i struktury (np. zmiany struktury powierzchni liści z miękko owłosionej na szorstko owłosioną).

Bardziej zróżnicowane są zniekształcenia plastyczne, które można podzielić na skarłowacenia,wybujałości, pędzenie nowych narządów, dziwotwory i nowotwory.

Skarłowacenia (atrofia) polegają na niedorozwoju bądź zastoju we wzroście lub pomnażaniu się komórek. W następstwie całe chore rośliny lub ich części wykazują mniejsze rozmiary niż normalnie.

Wybujałości (hipertrofia i hiperplazja) są zjawiskami odwrotnymi do skarłowaceń. Polegają one na nadmiernym wzroście komórek (hipertrofia), ich liczby (hiperplazja) albo też na jednym i drugim równocześnie. W następstwie całe chore rośliny lub ich części wykazują rozmiary większe niż normalnie. Jako przykład wybujałości można wskazać wrzecionowato zgrubiałe części pędów sosny zwyczajnej porażonej przez grzyb Cronartium flaccidum.

Wytwarzanie nowych narządów oznacza regenerację narządów wegetatywnych utraconych wskutek choroby. Jako przykład niech posłuży odradzanie się igieł sosny zwyczajnej utraconych w następstwie porażenia wiosenną osutką sosny lub pędzenie u nasady korony nowych pędów, obserwowane u wiązów silnie ogołoconych z liści wskutek porażenia holenderską chorobą wiązu (sprawca: Ceratocystis ulmi = Ophiostoma ulmi).

Dziwotworami lub potwornościami nazywamy silnie zniekształcone albo przekształcone całe rośliny lub ich części; przyczyny tego zjawiska nie są znane. Stanowią one przedmiot zainteresowania osobnej gałęzi wiedzy zwanej teratologią. Ponieważ występują one rzadko, przeto mają małe znaczenie gospodarcze, a ponadto nie są dotąd znane możliwości ich zwalczania; fitopatolodzy interesują się nimi tylko marginesowo. Częściej w lasach spotykanymi przypadkami dziwotworów są: staśmienia łodygi (fasciato), skręty łodygi (torsio), czyli kręty przebieg włókien pni różnych gatunków drzew (sosny, jodły, kasztanowca itd.), przerosty (prolificatio), czyli wyrastanie jednego narządu z drugiego, np. jednej szyszki modrzewia z drugiej i inne.

Nowotwory są tworami wyrosłymi w miejscach, w których na normalnej roślinie się nie tworzą, albo też głęboko plastycznie przekształconymi narządami. Naukowo nazywa się je cecydiami (narośle, wyrosłe). Jako przykłady narośli spowodowanych przez czynniki roślinne (fitocecydia) można podać guzowatość korzeni spowodowaną przez bakterię Agrobacterium tumefaciens, czarcią miotłę jodły spowodowaną przez grzyb Melampsorella caryophyllacearum i inne.

Źródło: Karol Mańka „Fitopatologia leśna” PWRiL Warszawa 1998