Sosna Weymutha (wejmutka) — Pinus strobus L.

Drzewo jednopienne. Gatunek północnoamerykański. W Polsce zaczyna obradzać ok. 20—30 roku życia, a w ojczyźnie o 10 lat wcześniej. U nas obradza co 2—3 lata (Tyszkiewicz 1949), a w Ameryce w zależności od warunków w odstępach 3—10-letnich (Schopmeyer i in. 1974).

Kwitnie w maju. Kwiatostany męskie w postaci jajowatych szyszeczek barwy żółtej. Kwiatostany żeńskie walcowało wydłużone, różowe lub purpurowe. W pierwszym roku po kwitnieniu szyszki są małe, długości do 2 cm, sterczące, czerwonobrązowe. Latem drugiego roku wydłużają się do 10—15 cm i osiągają grubość 3—4 cm. Są łukowato zakrzywione i zwisają pojedynczo lub po 2—3, przyjmując po dojrzeniu we wrześniu barwę cynamonowobrązową. Łuski szyszkowe bez wyrostka, gładkie, skórzaste, zmarszczone na środku. Otwierają się w październiku uwalniając nasiona. Szyszki należy wiec zbierać odpowiednio wcześniej, zwykle ok. połowy września. Szyszki są często zażywiczone. Wyłuszcza się je składając cienką warstwą w suchym, przewiewnym, lecz ciepłym pomieszczeniu, nawet o temperaturze 40°C, i często przegarnia.

Nasiona owalne, długości ok. 6 mm, barwy ciemnobrązowej z ciemniejszym marmurkowatym nakrapianiem. Skrzydełka długości ok. 20 mm, również barwy ciemnobrązowej, obejmują nasiona kleszczowato, dość trudno się od nich oddzielają. Nasiona są często zanieczyszczone drobnymi grudkami żywicy.

Masa 1000 nasion pozyskanych w Polsce wynosi 14,2—24,5 g, średnio 20,0 g (Antosiewicz 1970), a zebranych w Ameryce 8,5—25,9 g, średnio 17,1 g (Schopmeyer i in. 1974).

Nasiona wejmutki opornie kiełkują. Ich zdolność kiełkowania osiąga 97%, średnio 58,9% (Antosiewicz 1970). Nasiona świeże można wysiać prawie bezpośrednio po wyłuszczeniu jesienią lub po dołowaniu przez zimę, bądź po ok. 8-tygodniowej chłodnej stratyfikacji na wiosnę. W czasie trwania tego zabiegu przeprowadzanego w niskiej temperaturze dodatniej (≤5°C) dobrze jest poddać nasiona przez 2 tygodnie działaniu niezbyt niskiej temperatury ujemnej (≥ — 10°C) w warunkach naturalnych lub sztucznych (Tyszkiewicz 1949).

Nasiona przeznaczone do dłuższego przechowywania należy uprzednio ostrożnie podsuszyć, co w temperaturze pokojowej trwa zwykle ok. 14 dni. Przy przechowywaniu na sucho do 5 lat wilgotność nasion sosny Weymutha należy obniżyć co najmniej do ok. 7%, a temperaturę składu utrzymywać na stałym poziomie ≤ 4°C (Schónborn 1964). Dłuższe przechowywanie powinno się odbywać raczej w temperaturach ujemnych ( — 5 lub — 10°C), a wilgotność nasion musi być obniżona co najmniej do 6%, jednak nie poniżej 3%, gdyż nastąpiłyby straty w kiełkowaniu. Nasiona przechowywane na sucho muszą być poddane co najmniej 8-tygodniowej stratyfikacji chłodnej (Downie, Bergsten 1991), poprzedzającej wysiew wiosenny. Jesienią mogą być takie nasiona wysiewane bez przygotowania przez stratyfikację.