Pąki śpiące są to pąki boczne, które nie rozwijają się na wiosnę i pozostają w spoczynku przez kilka, a nawet kilkanaście lat, nie zatracając przy tym zdolności rozwoju. Zwykle są one o wiele mniejsze od pozostałych i mają charakter pąków zapasowych, rozwijających się dopiero w razie zniszczenia innych pąków lub całych pędów przez owady, zwierzynę, mrozy lub zabiegi przeprowadzane przez człowieka (cięcie żywopłotu, formowanie koron drzew i krzewów).

U niektórych gatunków pąki śpiące może pobudzić do rozwoju silniejszy dopływ światła. Jeśli np. drzewo rosło poprzednio w zwarciu, a następnie wskutek usunięcia sąsiednich drzew zostało odsłonięte, powstają na nim tzw. pijawki (wilki), tj. pędy występujące na pniu w dużych ilościach, powstałe z pąków śpiących wskutek bodźca świetlnego. Dużą skłonność do tworzenia wilków wykazują, oprócz dębów, jesion, wiązy, grab, olsza czarna, niektóre topole, rzadziej buki, najmniejszą zaś drzewa iglaste.