Odnowienie naturalne - sosna

Naturalne odnowienie sosny powinno być stosowane wszędzie, gdzie ze względów przyrodniczych, gospodarczych i ochronnych nie jest wskazane odnowienie sztuczne. Udane odnowienia naturalne sosny z reguły zapewniają wyhodowanie drzewostanów wysokiej wartości hodowlanej i technicznej. Samosiewy sosnowe zapobiegają w sposób istotny procesowi degradacji gleby lub go opóźniają. Wydatnie zmniejszają koszty produkcji materiału sadzeniowego i robocizny przy pracach odnowieniowych, pielęgnacji gleby i ochrony w porównaniu do odnowienia sztucznego.

Według Mierzejewskiego w lasach polskich istnieją dobre i średnie warunki do inicjowania i wprowadzania naturalnych odnowień sosnowych. Podaje się, że dobre możliwości do uzyskania odnowienia naturalnego sosny występują na 18% powierzchni borów świeżych i na 10% powierzchni borów wilgotnych. Średnie możliwości występują na 44% borów świeżych i 51% powierzchni borów wilgotnych w stosunku do ogólnego areału obu siedlisk. Siedliska boru świeżego i boru wilgotnego stanowią 35,3% ogólnego areału siedlisk.

Dla powstania i rozwoju wartościowych odnowień naturalnych sosny muszą być spełnione następujące warunki:

  • dobra jakość hodowlana i techniczna drzewostanów,
  • właściwy wiek drzewostanu,
  • odpowiedni stopień urodzaju szyszek i zdrowotności nasion,
  • odpowiednie warunki siedliskowe i stan pokrywy glebowej,
  • właściwy sposób i termin przygotowania gleby pod samosiew,
  • właściwe warunki pogodowe w okresie wschodów i w pierwszych latach życia nalotu i podrostu,
  • odpowiednie warunki świetlne w poszczególnych stadiach rozwojowych nalotu i podrostu,
  • właściwy sposób prowadzenia cięć w drzewostanie macierzystym.

Ze względu na duże wymagania świetlne tego gatunku z reguły stosowane jest odnowienie sztuczne na otwartych powierzchniach zrębowych. Odnowienie naturalne jest u nas rzadko wykorzystywane ze względu na wrażliwość sosny na konkurencję chwastów, a także potrzebę umiejętnego regulowania dopływu światła do dna lasu, dla uniknięcia nadmiernego osłabienia nalotów, a następnie podrostów. Dobre warunki dla powstawania samosiewów sosny istnieją na siedliskach boru świeżego i wilgotnego oraz boru mieszanego świeżego i wilgotnego, z pokrywą martwą lub zazielenioną. Nieco większą cieniowytrzymałością odznacza się sosna na siedliskach wilgotniejszych lub przy większej ilości opadów (powyżej 550 mm w roku).

Odnowienie naturalne można uzyskać z samosiewu bocznego, w odległości nie przekraczającej z reguły wysokości drzewostanu macierzystego. Samosiew górny powstaje i utrzymuje się przez 2-3 lata po zredukowaniu czynnika zadrzewienia drzewostanu do około 0,6. Dalszy pomyślny wzrost nalotu, a następnie podrostu, wymaga dalszego obniżenia czynnika zadrzewienia do poziomu około 0,3. Dla osiągnięcia pełnego sukcesu odnowieniowego przy wykorzystywaniu samosiewu bocznego i górnego niezbędne jest staranne przygotowanie gleby w bruzdy lub też pługiem talerzowym. Długotrwałe susze w maju (okres kiełkowania nasion), a następnie w lecie, mogą na glebach suchych całkowicie zniszczyć samosiewy.

o/odnowienie-naturalne-sosna.txt · ostatnio zmienione: 2013/09/15 12:40 (edycja zewnętrzna)