Ochrona nasion przed chorobami i szkodnikami

Podczas przechowywania nasion może zajść potrzeba stosowania środków grzybobójczych i owadobójczych. Z doświadczenia wiadomo, że niektóre preparaty wywierają szkodliwy wpływ na nasiona i obniżają ich żywotność. Nie zaleca się wiec zaprawiania nasion przed przechowywaniem, z ewentualnym wyjątkiem nasion kategorii „recalcitrant”, przechowywanych w stanie wysoce uwodnionym. W przypadku nasion kategorii „orthodox”, możliwość ich zainfekowania przez grzyby podczas przechowywania jest poważnie ograniczona. Zapewnione jest to przez używanie szczelnie zamkniętych pojemników, stosowanie niskich temperatur i przez znaczne odwodnienie nasion.

Nasiona kategorii „recalcitrant” (zwłaszcza żołędzie) zebrane z ziemi są często zainfekowane przez grzyby, szczególnie przez gatunek wywołujący „mumifikację” samych żołędzi (Sclerotinia pseudotuberosa, syn. Ciboria batschiana). Grzyb ten może w bardzo krótkim czasie zniszczyć cały zebrany plon. We Francji stoi on na czele listy gatunków zagrażających przechowywanym żołędziom. Ze względu na niską skuteczność środków chemicznych w zwalczaniu tego grzyba, korzysta się obecnie przede wszystkim ze sposobu zwanego termoterapią. Metoda ta, opracowana przez fitopatologów leśnych z Nancy, polega na moczeniu żołędzi przez 2-3 godziny w wodzie o temperaturze 41°C. Ten sposób postępowania o charakterze terapeutycznym jest znacznie bardziej skuteczny niż jakakolwiek znana metoda chemiczna. Po termoterapii i obcieknięciu wody, przywracającym wilgotność rzędu 45%, nieobeschnięte jeszcze żołędzie zaprawia się fungicydem Rovral w proszku (składnik aktywny iprodione, 50%), umieszcza w pojemnikach i przechowuje w chłodni.

We francuskiej stacji La Secherie de la Joux prowadzi się od pewnego czasu badania również nad innymi jeszcze sposobami zwalczania chorób grzybowych przechowywanych żołędzi, np. przez „termozamgławianie”, polegające na powtarzanym co jakiś czas rozpylaniu roztworu fungicydu Rovral (w specjalnym rozpuszczalniku) w postaci delikatnej mgły. Umożliwia to penetrację nasion w pojemnikach przez fungicyd, bez konieczności ich wyjmowania z chłodni.

Obrót masą nasienną znajdującą się w chłodni powinien być tak regulowany, by rutynowe zabiegi dezynfekcyjne mogły być przeprowadzane w poszczególnych komorach w regularnych odstępach czasu, po całkowitym opróżnieniu komór.

W przypadku nasion kategorii „orthodox” zbędne jest dokonywanie okresowych przeglądów samych nasion, połączone z otwieraniem pojemników. Nasiona kategorii „recalcitrant” niepoddawane „termozamgławianiu” powinny być jednak przeglądane regularnie co 6 miesięcy. Zbiega się to zresztą z okresem, w którym pobierane są próbki nasion do oceny zdolności kiełkowania i do określania wilgotności żołędzi. Jest też wskazane, by wtedy właśnie pojemniki opróżnić, a żołędzie w swej masie rozrzucić, przejrzeć, przewietrzyć, wymieszać na nowo i ponownie wsypać do pojemników. Podczas tych zabiegów skład gazowy powietrza w pojemnikach podlega całkowitej zmianie, zwłaszcza wobec tendencji akumulacji dwutlenku węgla w kierunku od dna ku górze. Ma to znaczenie, bowiem wewnątrz pojemnika stężenie dwutlenku węgla jest z tego powodu zazwyczaj zróżnicowane. Niestety, ten pracochłonny zabieg jest trudny do zrealizowania, gdy przechowywane są duże ilości żołędzi.

o/ochrona-nasion-przed-chorobami-i-szkodnikami-podczas-przechowywania.txt · ostatnio zmienione: 2013/09/15 12:40 (edycja zewnętrzna)