Lasy bukowe

Lasy bukowe (buczyny) — zespoły związku Fagion z klasy Querco-Fagetea

Do związku Fagion należą mezo- i eutroficzne lasy liściaste i mieszane, których drzewostan tworzy głównie buk, a w zespołach o charakterze górskim często buk z jodłą i świerkiem, w niektórych przypadkach może przeważać jawor.

Lasy te występują na glebach zasobnych, dosyć wilgotnych, głównie rędzinach, glebach brunatnych i płowych, mają dobrze rozwinięte runo, w skład którego wchodzą gatunki wymagające gleb o odczynie obojętnym i stanowisk cienistych. Dużą rolę odgrywają tu geofity kłączowe.

Tego typu buczyny występują u nas w górach i na nizinach, tam gdzie klimat jest łagodny i wilgotny. Buk, panujący w warstwie drzew, tworzy drzewostany zwarte, cieniste, w których podszycie rozwija się stosunkowo słabo. Warstwa zielna rozwija się bujnie, ale tylko dopóty, dopóki całkowicie nie rozwiną się liście drzew, i ma wyraźny aspekt wiosenny, jak w żadnym innym zespole leśnym. Kwitnie wówczas szereg gatunków, które szybko wydają owoce i już w okresie lata tracą części nadziemne. Są to np. kokorycz pusta (Corydalis cava), żywiec gruczołowaty (Dentaria glandulosa) i dziewięciolistny (D. enneaphyllos), czosnek niedźwiedzi (Allium ursinum), oraz prawnie chroniona śnieżyczka przebiśnieg (Galanthus nivalis) i inne.

Wskutek dużej ilości corocznie wytwarzanej ściółki bukowej powstaje żyzna gleba bogata w próchnicę, w której procesy bielicowania są zahamowane bądź przebiegają w bardzo nieznacznym stopniu. Buczyny ze związku Fagion występują na podłożu zasobnym, zawierającym choćby nieznaczne ilości węglanu wapnia, na glebach gliniastych i gliniasto-piaszczystych, szkieletowych, a nawet kamienistych, świeżych lub słabo wilgotnych, lecz przepuszczalnych.

Buk może w wysokim stopniu wpływać na stosunki mikroklimatyczne i glebowe, w związku z tym istnieje grupa roślin przywiązanych prawie wyłącznie do jego zbiorowisk. Są to gatunki charakterystyczne dla związku Fagion. Zależność tych gatunków od buka jest jednak jednostronna. Buk, podobnie jak i inne drzewa, ma szerszą skalę ekologiczną niż zespoły, dla których jest gatunkiem budującym. Może on występować także tam, gdzie nie ma warunków do wytwarzania się płatów zespołu Fagetum.

W Polsce buczyny osiągają północno-wschodnią granicę występowania i rozwijają się głównie w południowej i górzystej części kraju oraz w dzielnicach zachodnich i północno-zachodnich. Brak ich natomiast w środkowej części kraju i na północnym wschodzie. W pobliżu granic swego zasięgu mieszają się z grądami.

l/lasy-bukowe.txt · ostatnio zmienione: 2013/09/15 12:40 (edycja zewnętrzna)