Zajmuje siedliska żyzne i bardzo żyzne, świeże. Występuje na glebach brunatnych, przeważnie wyługowanych, niekiedy kwaśnych lub właściwych, glebach płowych właściwych. Próchnica mullowa lub mull typowy. Gleby te wytworzone są z glin zwałowych, piasków akumulacji lodowcowej zalegających na glinach zwałowych, piasków pylastych i pyłów (kraina V), lessów, często z utworami jurajskimi i kredowymi w podłożu (kraina VI). Są to gliny, piaski gliniaste, niekiedy luźne na glinach lub warstwowane gliną, także utwory pyłowe zwykłe do ilastych (kraina V, VI).

Siedliska bez wyraźnych wpływów wód gruntowych lub pod wpływem słabych wód gruntowych krótkookresowych.

Runo na ogół, na skutek ocienienia drzewostanu niezbyt rozwinięte. Charakteryzuje się występowaniem roślin zakwitających wczesną wiosną, przed rozwojem liści na drzewach (tzw. aspekt wiosenny), takich jak: fiołek leśny, przylaszczka, zawilec gajowy, miodunki. Rośliny te w większości do lipca (po dojrzeniu nasion) zanikają.

• Asperula odorata - marzanka wonna,
• Galeobdelon luteum - gajowiec żółty,
• Milium effusum - prasownica rozpierzchła,
• Actaea spicata - czernieć gronkowy,
• Caerx silvatica - turzyca leśna,
• Sanicula europaea - żankiel zwyczajny,
• Pulmonaria obscura - miodunka ćma,
• Pulmonaria officinalis - miodunka plamista,
• Dryopteris filix-mas - narecznica samcza,
• Urtica dioica - pokrzywa zwyczajna,
• Mnium coli. - merzyk,
• Scrophulana nodosa - trędownik bulwiasty,
• Paris quadrifolia - czworolist pospolity,
• Lathyrus vernus - groszek wiosenny,
• oraz Melica uniflora - perłówka jednokwiatowa (w krainie I),
• Dentaria bulbifera - żywiec cebulkowaty (w krainie I i VI).

• Oxalis acetosella - szczawik zajęczy,
• Mycelis muralis - sałatnik leśny,
• Hepatica nobilis - przylaszczka pospolita,
• Stellaria holostea - gwiazdnica wielkokwiatowa,
• Ajuga reptans - dąbrówka rozłogowa,
• Galeopsis łetrahit - poziewnik szorstki,
• Melica nutans - perłówka zwisła,
• Anamone nemorosa - zawilec gajowy,
• Majanthemum bifolium - konwalijka dwulistna,
• Carex digitata - turzyca palczasta.

Gatunki główne: dąb-szypułkowy I-III bonitacji, buk I-III bonitacji (kraina I, III, V, VI), świerk I-II bonitacji (kraina II), jodła I-II bonitacji (kraina VI).

Gatunki domieszkowe: modrzew, lipa, klon, jawor, osika, świerk, grab.

Gatunki podszytowe: leszczyna, trzmielina, kruszyna, jarząb, głóg, dereń, porzeczka alpejska, bez czarny.

Gatunki panujące w wielowarstwowym i silnie zwartym drzewostanie lasu świeżego to dąb szypułkowy, buk zwyczajny, świerk pospolity i niekiedy jodła pospolita. Natomiast gatunkiem współpanującym w większości naszych lasów zagospodarowanych jest sosna pospolita mimo, że siedlisko to jest nieodpowiednie dla hodowli sosny.

Charakterystycznym dla lasu świeżego zespołem leśnym jest grąd wysoki z panującym w drzewostanie grabem pospolitym. Warstwa krzewów w lesie świeżym jest bogata w gatunki, ale z uwagi na silne ocienienie, niezbyt zwarta.