Deszczownie stałe

Deszczownie stałe - to takie deszczownie, w których wszystkie elementy składowe deszczowni są zainstalowane na stałe, przy czym wszystkie rurociągi tłoczne są instalowane podziemnie (na głębokości poniżej zamarzania gruntu), a na zewnątrz wyprowadzone są tylko zraszacze. Deszczownie stałe są łatwiejsze w obsłudze i umożliwiają jednoczesne zraszanie różnych części szkółki, co wydatnie ułatwia organizację prac w szkółce, jednak wysokie koszty instalacji nie sprzyjają ich upowszechnieniu.

Źródłami ujęcia wody dla deszczowni mogą być rzeki, kanały lub inne cieki stałe prowadzące wodę, względnie jeziora, stawy rybackie, zbiorniki retencyjne itp. Istotnym jednak warunkiem przy tym jest, aby pompownia mogła być zlokalizowana możliwie najbliżej szkółki oraz aby poziom pompowni nie znajdował się zbyt nisko w stosunku do poziomu szkółki. W warunkach znacznych odległości lub dużych różnic poziomów między pompownią a powierzchnią szkółki straty na ciśnieniu mogłyby być zbyt duże i uniemożliwiałyby uzyskanie dostatecznego ciśnienia w zraszaczach. Istotnym warunkiem jest również zbadanie możliwości doprowadzenia energii elektrycznej do szkółki i pompowni. Zlokalizowanie szkółki w pobliżu linii elektrycznej pozwala na zmniejszenie kosztów instalacji deszczowni i jej eksploatacji. W przypadku braku możliwości doprowadzenia prąciu elektrycznego stosuje się agregat o napędzie spalinowym. Na terenach, gdzie brak jest możliwości ujęcia wody powierzchniowej, należy zbadać możliwość ujęcia wód podziemnych. Pobieranie wody z większych głębokości jest możliwe tylko przy pomocy elektrycznych pomp głębinowych. Ponadto należy liczyć się z tym, że przy ujęciu wód wgłębnych konieczna jest budowa odpowiedniego zbiornika wyrównawczego.

Z różnych typów urządzeń do zraszania w szkółkarstwie przydatne są przede wszystkim te, które pracują wydajnie przy ciśnieniu około 0,3 MPa. Mogą to być zraszacze jednostrumieniowe, wolnoobrotowe, zraszające jednorazowo powierzchnię koła. Wielkość zraszanej powierzchni waha się od kilkudziesięciu do kilkuset metrów kwadratowych w zależności od średnicy otworu dyszy, ciśnienia i wydajności pompy. Dla uzyskania równomiernego nawodnienia terenu należy aparat do zraszania ustawić według pewnego schematu. Najczęściej ustawiane są w trójkąt lub w kwadrat. Ustawienie w trójkąt jest bardziej ekonomiczne, ponieważ mniejsza powierzchnia jest dwukrotnie podlewana. W dziale rozmnażania w szkółce bardzo przydatne są różnego rodzaju wahadłowe zraszacze wielostrumieniowe (w kształcie wydłużonego prostokąta) oraz zraszacze obrotowe.

Wyróżnia się zraszacze o małym natężeniu opadu (3-6 mm/h) i małym zasięgu (8-10 m) oraz o średnim natężeniu opadu (6-15 mm/h) i średnim zasięgu (10-20 m). Zraszacze o zasięgu strumienia ponad 20 m i natężeniu opadu ponad 15 mm/h nie mają większego znaczenia dla szkółkarstwa, ponieważ strumień wody jest zbyt silny, a krople bardzo duże, co powoduje niszczenie struktury gleby, a często i uszkadzanie roślin. Wielkość zastosowanego zraszacza zależy od wielkości, wrażliwości i zwartości roślin. Im rośliny są mniejsze (młode siewki) i słabiej osłaniają glebę, tym wielkość kropel i intensywność opadu powinny być mniejsze. Intensywność opadu należy tak dopasować do roślin i rodzaju gleby, aby woda nadążała wsiąkać w glebę. Jeżeli tworzą się kałuże lub woda spływa po powierzchni gleby, to struktura jej ulega zniszczeniu i istnieje niebezpieczeństwo zaskorupienia się. Natężenie i wielkość kropel powinny przypominać średnio intensywny deszcz. Strumień wody musi być równomiernie rozprowadzony na całej powierzchni zasięgu zraszacza. Przyczyną nierównomiernego rozprowadzania opadu może być niesprawnie działający zraszacz lub wiatr, znoszący krople wody w jednym kierunku. Dlatego przy zbyt silnym wietrze lepiej zaprzestać podlewania. W niektórych przypadkach dobrze jest podlewać nocą lub wieczorem, gdy nie ma wiatru, a straty wody przez parownie są najmniejsze. Podlewanie nocą staje się konieczne, jeżeli dysponuje się wodą o bardzo dużej zawartości soli żelazowo-wa-piennych osadzających się na roślinach, gdy woda silnie paruje podczas ciepłej, słonecznej i wietrznej pogody. Wielkość jednorazowej dawki opadu zależy od rodzaju i wilgotności gleby, częstotliwości deszczowania, szaty roślinnej, pogody, i wynosi średnio 20-30 mm.

Częstotliwość deszczowania zależy od rodzaju uprawy. Na przykład uprawy w pojemnikach, rośliny świeżo przesadzone, słabo ukorzenione itp. zaleca się podlewać nieco mniejszymi dawkami codziennie lub co drugi dzień, a inne co 6-14 dni.

d/deszczownie-stale.txt · ostatnio zmienione: 2013/09/15 12:39 (edycja zewnętrzna)