Cyprysik Lawsona

Chamaecyparis lawsoniana PARL. — cyprysik Lawsona

Drzewo wysokości 60 (68,5) m i pierśnicy 0,5—1,8 (4,8) m, o koronie wąskiej, stożkowatej, w dole rozszerzonej. Na swobodzie pień ugałęziony od ziemi, w zwarciu oczyszczony z gałęzi do 2/3 wysokości. Kora czerwonawobrązowa, włóknista, spękana. Pędy rozgałęzione prawidłowo, w jednej płaszczyźnie, zazwyczaj spłaszczone, gęsto pokryte drobnymi łuskami. Zabarwienie pędów zwykle niebieskawozielone, rzadko zielone, na dolnej stronie gałązek przy brzegach łusek często widoczny nalot woskowy w kształcie litery Y lub X (wąskie linie, nie plamki). Na środkowych łuskach zwykle występują przeświecające gruczołki.

Drzewo jednopienne; kwiaty pręcikowe, w przeciwieństwie do pozostałych gatunków cyprysików, różowe. Szyszki kuliste (8—10 mm średnicy), pośrednie pod względem wielkości pomiędzy cyprysikiem nutkajskim a groszkowym, zawierają 8—10 łusek, z bardzo małym wyrostkiem, odgiętym ku dołowi, przed dojrzeniem barwy niebieskawej. Pod każdą łuską po 2—5 nasion (długości 3,5—4,5 mm), z wąskimi skrzydełkami na każdej stronie, z 2 dużymi pęcherzykami żywicznymi.

Drewno typu twardzielowego — biel wąski, do 4 cm szerokości, żółtawy, a twardziel żółta z czerwonawym odcieniem. Słoje roczne wąskie, faliste, dobrze widoczne. Promienie drzewne gołym okiem niewidoczne. W drewnie występuje duża ilość olejku, co nadaje mu specyficzny zapach, w dużym stężeniu (przy przecieraniu drewna) jest szkodliwy dla zdrowia. Drewno lekkie i miękkie, dobrze daje się obrabiać i polerować. Właściwościami mechanicznymi zbliżone jest do drewna cyprysów, bardzo trwałe i odporne na działanie grzybów; używane na okleiny, do budowli wodnych. Jedno z najcenniejszych gospodarczo gatunków drewna.

Występuje w Ameryce Północnej na niewielkim obszarze, w północno-zachodniej Kalifornii i południowo-zachodnim Oregonie, w górach dochodzi wyspowo do 1500 m n.p.m.

Do Europy sprowadzony w 1854 r., przy czym ze względu na cenne drewno szeroko wprowadzany do upraw leśnych razem z Thuja plicata. W zachodniej Europie okazał się dość wytrzymały, u nas przemarza, nie daje dobrych strzał i jest podatny na hubę korzeniową. W leśnictwie polskim nie ma zastosowania. Natomiast jako piękne drzewo ozdobne (wytwarza ok. 200 form) może być sadzone w zachodniej części Polski.

c/cyprysik-lawsona.txt · ostatnio zmienione: 2013/09/15 12:39 (edycja zewnętrzna)