Bór mieszany świeży - BMśw
Bór mieszany świeży występuje zwykle na dość ubogich, przesortowanych i mało przemytych piaskach rzecznych lub sandrowych, w terenie płaski lekko falistym. Wyjątkowo spotkać go można na utworach polodowcowych przykrytych piaskami pochodzenia eolicznego. Typowe dla tych siedlisk są gleby-rdzawe i bielicowe. Charakterystycznym typem próchnicy jest mor typowy, rzadziej moder typowy. Gleby te wytworzone są z piasków i żwirów akumulacji wodnolodowcowej, piasków rzecznych tarasów akumulacyjnych, piasków akumulacji lodowcowej. Są to piaski luźne lub piaski słabo gliniaste na piaskach luźnych, często z pseudofibrami lub wkładkami gliniastymi, niekiedy głębokie piaski naglinowe.
| Bór mieszany świeży BMśw | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Występowanie | Często spotykany | Występuje nieco rzadziej | |||
| Rodzaj gleby | Utwory nie zawierające CaCO3 lub niewielkie ilości w najgłębszych poziomach profilu glebowego Piaski całkowite: - rzeczne tarasów plejstoceńskich - akumulacji wodnolodowcowej - zwałowe na piaskach wodnolodowcowych - trzeciorzędowe | Bardzo głębokie piaski naglinowe: - rzeczne plejstoceńskich tarasów - eoliczne - wodnolodowcowe (rzadziej) |
|||
| Uziarnienie | Piaski luźne i słabogliniaste | Piaski luźne i słabogliniaste (z dominującą frakcją piasku o średnicy ziaren ponad 0,1 mm) bardzo głęboko podścielone gliną lub z wkładkami utworów mocniejszych | |||
| Typ, podtyp próchnicy | moder-mor świeży, mor świeży | ||||
| Typ i podtyp gleby | RDb – rdzawa bielicowa RDw – rdzawa właściwa Bw – bielicowa właściwa OC – ochrowa | RDbgg – rdzawa bielicowa odm. głęboko gruntowoglejowa RDwgg – rdzawa właściwa odm. głęboko gruntowoglejowa Bwgg – bielicowa właściwa odm. głęboko gruntowoglejowa OCgg – ochrowa odm. płytka głęboko gruntowoglejowa ARwgg – arenosole właściwe odm. głęboko gruntowoglejowa | RDb – rdzawa bielicowa RDw – rdzawa właściwa ARw – arenosole właściwe | RDbgg – rdzawa bielicowa odm. głęboko gruntowoglejowa RDwgg – rdzawa właściwa odm. głęboko gruntowoglejowa Bwgg – bielicowa właściwa odm. głęboko gruntowoglejowa1) |
|
| Wariant uwilgotnienia | BMśw1 | BMśw2 | BMśw1 | BMśw2 | |
Siedliska boru mieszanego świeżego mogą występować w wariancie umiarkowanie świeżym bez wyraźnego wpływu wody gruntowej na siedlisko oraz w wariancie silnie świeżym pod słabym wpływem wody gruntowej. W pierwszym przypadku siedliska związane są z glebami rdzawymi, rzadziej belicowymi, w drugim natomiast z glebami bielicowymi, które w dolnej części profilu są oglejone (poziom wody gruntowej może występować już na głębokości 150 cm). W runie dominuje borówka czernica, ale spotyka się tu znacznie więcej roślin zielnych oraz paproci.
Gatunki typowe runa różnicujące BMśw od Bśw:
- Majanthemum bifolium - konwalijka dwulistna,
- Pteridium aquillinum - orlica pospolita,
- Fragaria vesca - poziomka pospolita,
- Rubus saxatilis - malina kamionka,
- Veronica officinalis - przełącznik lekarski,
- Dryopteris spinulosa - narecznica krótkoostna,
- Polytrichum attenuatum - płonnik strojny,
Gatunki częste:
- Vaccinium myrtillus - borówka czarna,
- Entodon Schreberi - rokiet pospolity,
- Hylocomium splendens - gajnik lśniący,
- Trientalis europaea - siódmaczek leśny,
- Luzula pilosa - kosmatka owłosiona,
- Calamagrostis arundinacea - trzcinnik leśny,
- Pirola secunda - gruszyczka jednostronna,
- Deschampsia flexuosa - śmiałek pogięty,
- Dicranum undulatum - widłoząb mietlisty,
- Melampyrum pratense - pszeniec pospolity,
- oraz Convallaria maialis - konwalia majowa (w krainie II).
Drzewostan:
Gatunki główne: sosna I - II bonitacji, świerk II-III bonitacji (w krainie II).
Gatunki domieszkowe: buk III-IV bonitacji (z wyjątkiem krainy IV), dąb szypułkowy III-IV bonitacji (w krainie I), dąb-bezszypułkowy III-IV bonitacji, modrzew, brzoza, jodła (w krainach IV, V, VI), lipa drobnolistna.
Gatunki podszytowe: jałowiec, jarząb, leszczyna, kruszyna, trzmielina, wiciokrzew pomorski (w krainie I).
Zasadnicza różnica pomiędzy borem świeżym a borem mieszanym świeżym to obecność w warstwie drzew w BMśw gatunków liściastych i bujnie rozwinięta warstwa krzewów. Główny gatunek drzewostanu to sosna, ale w niektórych rejonach Polski, szczególnie w rejonie północno-wschodnim, towarzyszy jej świerk. Niekiedy w drzewostanie różnicują się wyraźnie dwa piętra drzew. W runie boru mieszanego świeżego dominuje krzewinka - borówka czernica. Od boru świeżego odróżnia bór mieszany świeży obecność konwalijki dwulistnej, a w niektórych rejonach Polski również konwalii majowej (w części zachodniej) oraz szczawika zajęczego (w północnej części).