Różnice między wybraną wersją a wersją aktualną.
z:zywotnik-olbrzymi [2013/09/15 12:42] |
z:zywotnik-olbrzymi [2024/02/24 18:43] (aktualna) kater |
||
---|---|---|---|
Linia 1: | Linia 1: | ||
+ | ====== Żywotnik olbrzymi ====== | ||
+ | |||
+ | |||
+ | //Thuja plicata// **D. DON** (//T. gigantea// **NUTT.**) — żywotnik olbrzymi | ||
+ | |||
+ | {{ http://www.apinguela.com/Plantas/T/Thuja-plicata/Thuja%20plicata.jpg?/images/150x150|żywotnik olbrzymi}} | ||
+ | |||
+ | Najwyższy [[g:gatunek|gatunek]] żywotnika; w ojczyźnie dorasta do wysokości 30—60 (76) m i pierśnicy 1,2—2,4 (6) m. Ma wąskostożkowatą [[k:korona|koronę]], [[p:pien|pień]] rozszerzony u podstawy, z deskowato wykształconymi nasadami najgrubszych [[k:korzeń|korzeni]]. [[k:kora|Kora]] łuszcząca się, czerwonawobrązowa, cienka (1—2,5 cm grubości). Młode gałązki zwykle zwisające; [[p:pedy|pędy]] spłaszczone, [[l:liscie|liście]] łuskowate ciemnozielone i błyszczące na stronie górnej, z białawym nalotem woskowym na stronie dolnej, zwłaszcza na młodych pędach. | ||
+ | |||
+ | Szyszki i nasiona podobne jak u poprzedniego [[g:gatunek|gatunku]], nieco większe; łusek zwykle 5 lub 6 par, z nich 2 lub 3 pary zawierają po 3 nasiona. Dojrzewają podobnie, we wrześniu i październiku. [[n:nasiona|Nasiona]] płaskie, z dwoma skrzydełkami, mają zdolność kiełkowania 50—70%. Obradza co 2 lub 3 lata; żyje bardzo długo: 500—1000 lat. | ||
+ | |||
+ | Żywotnik olbrzymi występuje w zachodniej części Ameryki Północnej, głównie w pasie przybrzeżnym Oceanu Spokojnego, między 40° a 56° szerokości północnej (USA, Kanada). Na wybrzeżu rośnie od poziomu morza do 900 m, zaś w Górach Skalistych od 600 do 2100 m n.p.m. Spotyka się go nad brzegami rzek, na [[g:gleba-lesna|glebach]] żyznych, wilgotnych i przepuszczalnych, gdzie dorasta do największych rozmiarów, a zwłaszcza na wybrzeżu oceanu; w górach rośnie u podnóża zboczy, w dolinach i na tarasach. | ||
+ | |||
+ | Jest gatunkiem cienioznośnym i odpornym na wiatry. Rośnie w [[d:drzewostan|drzewostanach]] litych i mieszanych, jednak lepiej rozwija się w drzewostanach litych. Odznacza się cennym, bardzo trwałym [[d:drewno|drewnem]]. Pod względem gospodarczym jest jednym z najważniejszych drzew zachodniej części Ameryki Północnej. Jako drzewo ozdobne uprawiany jest w postaci różnych [[f:forma|form]] i [[o:odmiana|odmian]] ogrodowych. | ||
+ | |||
+ | |||
+ | Do Europy sprowadzony w 1854 r. jako drzewo parkowe; wprowadzany jest także na powierzchnie doświadczalne do [[u:uprawa-leśna|upraw leśnych]]. Nasz klimat wytrzymuje zupełnie dobrze, wymaga jednak większej wilgotności powietrza i gleby, a w młodości jest mniej odporny na mrozy niż //T. occidentalis//. | ||
+ | |||
+ | W Polsce można go spotkać w lasach 21 nadleśnictw na ogólnej powierzchni 7,8 ha, gdzie często odnawia się z [[s:samosiew|samosiewu]]. W Polsce i Europie Zachodniej jest zalecany do uprawy ze względu na osiągane rozmiary, dużą [[z:zasobność-drzewostanu|zasobność drzewostanów]] oraz cenne drewno. Może być wprowadzany jako drugie piętro w [[d:drzewostan|drzewostanach]] [[s:sosna-Pinus|sosnowych]] i [[m:modrzew-Larix|modrzewiowych]]. | ||