Wyżynny jodłowy bór mieszany (bór jodłowy wyżyn południowej Polski)Abietetum polonicum (DZIUB. 1928) BR.-BL. et VLIEG. 1939

Bory jodłowe na podłożu kwaśnym w Górach Świętokrzyskich i na Roztoczu oraz rzadko na Pogórzu Karpackim i wyżynach tworzą osobny zespół, który został wyodrębniony pod nazwą Abietetum polonicum, jako endemiczny polski zespół regionalny. Jedliny świętokrzyskie występują w partiach szczytowych i na zboczach gór na rozmaitych podłożach; rozwijają się dobrze i wykazują dużą ekspansję i zdolność odnawiania się.

Najczęściej rozwijają się na glebach gliniasto-piaszczystych, słabo przepuszczalnych w typie gleb brunatnych kwaśnych lub zbielicowanych. Niekiedy gleby te są kamieniste, pokrywające tylko cienką warstwą leżące głębiej skały kwarcytowe, a pionierskie stadia zespołu można spotkać nawet na nagich głazach, tzw. gołoborzach.

W drzewostanie Abietetum polonicum oprócz jodły rośnie często świerk, zwłaszcza przy szczytach i na glebach uboższych.

Warstwa krzewów w zespole rozwinięta jest słabo. Pojawia się w niej m.in. jarząb pospolity (Sorbus aucuparia) i bez koralowy (Sambucus racemosa).

W fizjonomii runa ważną rolę odgrywają paprocie i mchy — ich gatunki cieniolubne, jak: gajnik lśniący (Holocomium splendens), płonnik strojny (Polytrichum formosum = P. atternatum), tujowiec (Thuidium), merzyk (Mnium), różyczkoprątnik (Rhodobryum).

Pod względem florystycznym Abietetum polonicum wyróżnia się bardzo słabo. Duży udział mają gatunki związku Vaccinio-Piceion, jak: świerk pospolity (Picea abies), gruszycznik jednokwiatowy = gruszyczka jednokwiatowa (Moneses uniflora = Pirola uniflora), gruszkówka (gruszyczka) jednostronna (Orthilia secunda = Pirola secunda), gruszyczka mniejsza (Pirola minor), borówka czarna (Vaccinium myrtillus) i brusznica (F. vitis-idaea), piórosz pierzasty (Ptilium crista-castrensis). Często występują szczawik zajęczy (Oxalis acetosella) i majownik dwulistny (Majanthemum bifolium).

Charakterystyczne dla zespołu jest występowanie: czartawy drobnej (Circaea alpina), widłaka jalowcowatego (Lycopodium annotinum) i gatunków górskich: przytulii okrągłolistnej (Galium rotundifolium), wrońca widlastego = widłaka wrońca (Huperzia selago = Lycopodium selago), narecznicy szerokolistnej (Dryopteris dilatata = D. austriaca) oraz prawnie chronionego podrzenia żebrowca (Blechnum spicant).

Lasy jodłowe Gór Świętokrzyskich wykazują najwięcej podobieństwa do zespołu Abieti-Piceetum montanum występującego w niższych położeniach Karpat. Jodła nie wywiera wyraźnego wpływu na charakter siedliska, na którym występuje. Na zasobnym podłożu może jej towarzyszyć roślinność charakterystyczna dla buczyn i grądów, na podłożu ubogim zaś — dla borów. W terenie często występują płaty o charakterze pośrednim, a odróżnienie Abietetum polonicum od Querco-Pinetum z udziałem jodły może sprawiać pewne trudności.

w/wyzynny-jodlowy-bor-mieszany.txt · ostatnio zmienione: 2013/09/15 12:41 (edycja zewnętrzna)