Wyznaczając drzewa dorodne w drzewostanie określa się jednocześnie stały kierunek trzebieży, w których stopniowo będą usuwane pozostałe, jakościowo gorsze drzewa, ustępujące na rzecz wybranej elity. Jednak do czasu, póki nie będą one wyraźnie przeszkadzały drzewom dorodnym, muszą pozostawać na pniu. Obecność drzew pożytecznych, czyli wszystkich drzew zdrowych, jest konieczna ze względu na utrzymanie odpowiedniego stopnia zwarcia poziomego i pionowego, a przez to utrzymanie właściwego mikroklimatu wnętrza drzewostanu, ochronę gleby, prawidłowe kształtowanie wzrostu drzew dorodnych i poprawę ich jakości oraz urozmaicenie składu gatunkowego.

Drzewa pożyteczne mogą występować w górnej warstwie drzewostanu i swoim wzrostem dorównywać drzewom dorodnym. Zadaniem ich jest wówczas regulowanie rozwoju koron drzew dorodnych i przeciwdziałanie ich nadmiernemu rozrostowi. W młodszych drągowinach drzewa pożyteczne uciskiem swoich koron podpędzają drzewa dorodne i pobudzają je do szybszego wzrostu na wysokość. Drzewa pożyteczne występujące w dolnych warstwach drzewostanu, lecz w pełni żywotne, spełniają rolę pielęgnacyjną względem strzał drzew wybranych a przez ocienienie przyspieszają ich oczyszczanie.

W drzewostanach jednogatunkowych rolę drzew pożytecznych spełniają drzewa gatunku panującego w drzewostanie i sporadycznie występujące domieszki. W drzewostanach mieszanych zalicza się do drzew pożytecznych przede wszystkim drzewa z gatunków domieszkowych. Rolę drzew pożytecznych znajdujących się w dolnej warstwie najlepiej spełniają gatunki znoszące ocienienie. Zaliczanie do drzew pożytecznych drzew osłabionych i przygłuszonych jest błędem, gdyż drzewa takie stanowią doskonały materiał do rozmnoży szkodników i przez to pogarszają stan zdrowotny lasu.