Uprawa pochodna

Uprawy pochodne stanowią (z reguły) generatywne potomstwo utworzonej w LP selekcyjnej bazy nasiennej. Uprawy te winny być zakładane zgodnie z przyjętymi zasadami szczegółowo omówionymi w zarządzeniu nr 7 Dyrektora Lasów Państwowych z dnia 7 kwietnia 1988 r. w sprawie selekcjidrzew leśnych dla potrzeb nasiennictwa leśnego (znak: P-1-713-4/88).

W zależności od wielkości uprawy formy zakładania oraz lokalizacji uprawy pochodne mogą być zakładane:

  • w blokach,
  • jako uprawy rozproszone,
  • oraz uprawy po drzewostanach.

Zasadniczym sposobem wykorzystywania istniejącej selekcyjnej bazy nasiennej jest zakładanie upraw pochodnych w blokach.

Bloki upraw pochodnych

Bloki upraw pochodnych są to zwarte powierzchnie upraw zakładane w kolejnych latach w oparciu o tę samą bazę selekcyjną.

W tego rodzaju uprawach możliwe jest wykorzystanie w maksymalnym stopniu wyników prowadzonej selekcji poprzez:

  • po pierwsze istotne ograniczenie udziału pyłku z zewnątrz w tworzeniu kolejnych generacji potomstw określonego drzewostanu (przy dużych powierzchniach bloków możliwe jest ograniczenie zbioru nasion do centralnej części bloku traktując obrzeża drzewostanu jako otulinę pełniącą podobną funkcję jak otulina wyłączonego drzewostanu).
  • po drugie założone w blokach uprawy pochodne powinny niewątpliwie reprezentować wyższe zróżnicowanie genetyczne ponieważ na dużych powierzchniach możliwe jest występowanie w czasie reprodukcji większej ilość różnych genotypów oraz fakt, że z reguły przy zakładaniu bloków wykorzystuje się nasiona z kilku kolejnych urodzajów.

Uprawy pochodne rozproszone

Uprawy pochodne rozproszone zakładane są w przypadku posiadania nadmiaru nasion z wyselekcjonowanej bazy nasiennej ponad potrzeby wynikające z realizacji bloków upraw pochodnych. Uprawy takie nie mają ograniczeń odnośnie powierzchni natomiast pozostałe zasady zakładania tego rodzaju upraw są podobne jak dla bloków upraw pochodnych.

Uprawy pochodne po drzewostanach

Uprawy pochodne po drzewostanach zakładane są w miejscu występowania wyłączonych drzewostanów nasiennych po ich likwidacji o ile drzewostany te nie znalazły się w granicach bloków upraw.

Uprawy pochodne służą zwiększaniu produkcji ilościowej i polepszaniu jakości drzewostanów, które z nich wyrosną a przede wszystkim będą w przyszłości stanowić podstawową bazę pozyskania nasion o ulepszonej wartości genetycznej. Z prawidłowo prowadzonych upraw pochodnych, a następnie młodników wyrosną drzewostany wysokiej jakości hodowlanej, które będą spełniać rolę obecnych wyłączonych drzewostanów nasiennych. Przy konsekwentnym realizowaniu selekcji ich udział w ogólnej powierzchni powinien być coraz większy. Pozyskiwane w tych drzewostanach nasiona, powstające przez krzyżowanie się genotypów z nasion drzewostanowych (z wyłączonych drzewostanów nasiennych) i z nasion plantacyjnych, będą istotnie ulepszone genetycznie, a jednocześnie będą one reprezentować dostatecznie bogatą pulę genetyczną, sprzyjającą znacznej plastyczności kolejnej generacji drzewostanów.

Nasiona z plantacji obu typów są istotnie ulepszone pod względem genetycznym, ale jednocześnie posiadają mniej lub bardziej zawężoną pulę genetyczną dlatego w uprawach pochodnych różnego typu udział tych nasion jest ograniczony. Natomiast nasiona plantacyjne, tzn. zebrane w plantacyjnych uprawach nasiennych, a zwłaszcza w plantacjach nasiennych, jako znacznie ulepszone pod względem genetycznym powinny być zasadniczym materiałem do zakładania plantacji drzew szybko rosnących, których zadaniem jest dostarczenie dużych ilości drewna w krótkim czasie. Ponieważ dla plantacji drzew szybko rosnących przyjmuje się wiek rębności 40-50 lat, wszelkie zagrożenia jakie mogą wyniknąć z zawężenia puli genetycznej, będą o wiele mniejsze niż w przypadku normalnych drzewostanów.

u/uprawa-pochodna.txt · ostatnio zmienione: 2014/03/29 18:39 (edycja zewnętrzna)