Rhamnus catharticus L. — szakłak pospolity

Krzew lub małe drzewo (do 6 m), z ciernistymi gałązkami.

Pąki stożkowate, okryte brunatnoczarnymi łuskami, ułożone nakrzyżlegle, często nieregularnie; pąka szczytowego brak, pędy zakończone cierniem.

Liście długości 4—7 cm, bardzo zmienne, eliptyczne lub jajowate, karbowano-piłkowane, łukowato unerwione. Górna strona liści ciemnozielona, dolna jasnozielona, naga; nerwów bocznych 2—4 pary.

Kwiaty drobne, żółtawozielone, zebrane po 2—5 w pęczki, rozdzielnopłciowe, rzadziej obupłciowe; czasem występuje dwupienność. Owocem jest kulisty, czarny pestkowiec, zawierający wewnątrz 4 trójgraniaste pestki. Owoce dojrzewają we wrześniu; po zbiorze należy nasiona od razu wysiewać lub przechowywać w piasku; przechowane na sucho przelegują rok po wysiewie.

Występuje w Europie i zachodniej Azji; jest gatunkiem światłożądnym. Rośnie w widnych lasach, jako podszyt, oraz na skrajach drzewostanów; występuje w Polsce w lasach i zaroślach na całym niżu, rzadziej w niższych położeniach górskich. Mało wymagający pod względem gleby i klimatu. Rośnie szybko, dobrze znosi strzyżenie i łatwo daje się formować, nadaje się na żywopłoty.

Jest przejściowym żywicielem rdzy wieńcowej owsa (Puccinia coronata), w związku z czym jest w niektórych krajach ustawowo tępiony.

Roślina trująca i lecznicza.