Przeciętna wysokość i pierśnica, klasa bonitacji siedliska
Przeciętna wysokość drzewostanu wykorzystywana jest w urządzaniu lasu przede wszystkim do określenia klasy bonitacji siedliska. Do tego celu może być również zastosowana przeciętna pierśnica, ale jej główna rola polega na tym, że charakteryzuje udział drzew w drzewostanie przypadających na poszczególne stopnie pierśnicy. Przeciętna pierśnica wskazuje bezpośrednio na układ sortymentów w drzewostanie, natomiast wpływ przeciętnej wysokości na układ sortymentów jest stosunkowo niewielki.
Znaczenie klasy bonitacji jako miernika żyzności siedliska zmalało w ostatnim okresie w związku z rozwojem typologii leśnej. Obecnie miernikiem żyzności jest siedliskowy typ lasu, jednak w jego ramach ma się do czynienia często z dwoma lub trzema klasami bonitacji dla tego samego gatunku. Przez określenie klasy bonitacji charakteryzuje się bardziej szczegółowo możliwości wzrostu danego gatunku drzew w określonym siedliskowym typie lasu oraz stwarza się podstawę do wykorzystania w pracach taksacyjnych tablic zasobności.
Dla drzewostanów wielogatunkowych o strukturze piętrowej przeciętną wysokość określa się oddzielnie dla gatunków drzew w każdym z pięter. Przeciętną wysokość ustala się z reguły jako średnią arytmetyczną wysokości pewnej liczby drzew o pierśnicach zbliżonych do przeciętnej i wybranych w różnych miejscach drzewostanu.
Przeciętną pierśnicę określa się oddzielnie dla każdego gatunku drzew i piętra jako średnią arytmetyczną pierśnic reprezentatywnej liczby drzew. Liczba ta zależy od zróżnicowania grubości w drzewostanie. Wynik zaokrągla się w zasadzie do pełnych centymetrów i podaje się go dla drzewostanów od IIa podklasy wieku, czasem Ib (na żyznym siedlisku).
Klasę bonitacji siedliska określa się dla danego gatunku drzew na podstawie przeciętnej wysokości i wieku przez porównanie z odpowiednimi wielkościami w tablicach zasobności. Klasę bonitacji określa się dla gatunków głównych z dokładnością do 1/2 klasy i zapisuje liczbami rzymskimi (I, II, III itd.). Dla drzewostanów I klasy wieku, halizn i powierzchni zrębowych nie można bezpośrednio określić klasy bonitacji. Dlatego też wskaźnik ten określa się na podstawie bonitacji ustalonych w drzewostanach sąsiednich rosnących w podobnych warunkach siedliskowych.