We wszystkich dotąd sposobach szczepienia komponentem naszczepianym był zraz, a więc odcinek pędu z jednym lub kilkoma pączkami. Okulizacja polega na naszczepianiu pojedynczych oczek. Wykonuje się ją latem, dopóki soki krążą jeszcze w podkładce, a kora odchodzi łatwo od drewna.

Rozróżnia się dwa sposoby okulizacji:

• żywym oczkiem,
• śpiącym oczkiem.

Pierwszy stosuje się w maju-czerwcu, drugi od lipca do września. Różnica pomiędzy nimi polega na tym, że okulizacji oczkiem (pączek z małym kawałkiem kory) żywym założony pąk wyrasta jeszcze w tym samym sezonie, podczas gdy oczko śpiące przyrasta tylko do podkładki, a pęd wyrasta z niego dopiero na następną wiosnę.

Pędy na oczka (zrazy) ścina się bezpośrednio przed okulizacją, po czym usuwa się blaszki liściowe, pozostawiając na zrazie jedynie dolną część każdego ogonka liściowego, a same zrazy należy chronić przed wysychaniem.

Pracownik, który okulizuje, zdejmuje najpierw oczko z warstewką drewna. Jego długość powinna wynosić około 2,5-3 cm. Następnie na podkładce robi nacięcie w kształcie litery „T” i po odsunięciu kory w powstałą szparę wkłada się zdjęte oczko. Wystającą część kory oczka z nacięcia podkładki obcina się. Miejsce okulizacji zawiązuje się szczelnie i mocno taśmą. Gdy pączki na zrazie są bardzo grube, wsunięcie tarczki w nacięcie kory w kształcie litery „T” może być utrudnione. W takim wypadku korę nacina się na podkładce na kształt krzyża, a tarczkę wkłada tak, aby pączek znajdował się w miejscu skrzyżowania się obydwu nacięć.

Najczęściej okulizuje się pączkiem śpiącym, tzn. uformowanym jeszcze w tym roku, w którym wykonuje się zabieg.

Nie okulizuje się gatunków iglastych.