Drzewostany z panującym świerkiem zajmują około 7% powierzchni leśnej kraju. Ponad połowa drzewostanów z panującym świerkiem występuje na terenach nizinnych, 40% w górach. Charakterystyczne dla gór, lite drzewostany świerkowe to bory górnoreglowe występujące na obszarze Karpat oraz wyspowo w Beskidach, a w Sudetach głównie w Karkonoszach i masywie Śnieżnika. Na terenach wyżynnych występuje około 4% z ogólnej powierzchni lasów w kraju z panującym świerkiem.

Częste samosiewy świerka wskazują, że jest to gatunek relatywnie łatwy do odnowienia naturalnego, jeśli uwzględni się jego właściwości przyrodnicze. Dobre odnowienie naturalne świerka uzyskuje się z samosiewu górnego i bocznego. Świerka można odnawiać naturalnie z wykorzystaniem cięć zupełnych, częściowych, brzegowych i przerębowych.

Rębnia zupełna pozwala wykorzystać samosiew boczny. Rębnia ta odznacza się użytkowaniem, w wyniku którego drzewostan zostaje uprzątnięty z określonej powierzchni jednym cięciem zupełnym, a odnowienie wzrasta bez osłony lub tylko z osłoną boczną drzewostanu. Do odnawiania litych świerczyn i świerczyn ze współpanującą sosną stosuje się na niżu rębnię zupełną pasową (Ib). W terenach o bardziej zróżnicowanej rzeźbie terenu świerczyny odnawia się naturalnie stosując rębnię zupełną smugową (Ic). Dla uzyskania samosiewu konieczne jest zsynchronizowanie cięć z latami nasiennymi.

W świerczynach czynniki warunkujące prawidłowe prowadzenie rębni zupełnych są determinowane przez zagrożenie ze strony wiatru. Ze względu na kierunek panujących wiatrów, z cięciami należy posuwać się ze wschodu na zachód lub północny zachód. Odsłonięta ściana drzewostanu znajduje się wtedy po stronie zawietrznej. Zręby nie powinny tworzyć dużych, łącznych powierzchni. Maksymalna powierzchnia zrębu w rębni Ib nie powinna przekraczać 4 ha a w rębni Ic - 2 ha. Nie wolno dopuścić do odsłonięcia ścian drzewostanów nie uodpornionych na działanie wiatru. Nie wolno zakładać nowego zrębu, gdy na poprzednim, sąsiednim zrębie uprawa jest nieudana.

Do naturalnego odnawiania świerka w Polsce najczęściej jest stosowana rębnia częściowa smugowa (IIc) o szerokości smugi do 30 m. W rębni częściowej stosuje się cztery rodzaje cięć: przygotowawcze, obsiewne, odsłaniające i uprzątające.

System korzeniowy świerka jest powierzchniowy, co powoduje stosunkowo małą odporność świerczyn na wiatr. Świerk należy uodpornić na działanie wiatrów przez wykształcenie odpowiednio długich koron i nisko osadzonego środka ciężkości. Celowi temu służą cięcia pielęgnacyjne o odpowiedniej intensywności. Niekiedy jednak cięcia takie nie przygotowują, w wystarczającym stopniu drzewostanu do odnowienia. Należy wówczas przeprowadzić cięcia przygotowawcze. W silnie zwartych drzewostanach zaleca się je przeprowadzić dwukrotnie z nawrotem 4-5 lat, usuwając do 10% zapasu drzewostanu w każdym z cięć. Do usunięcia przeznacza się przede wszystkim drzewa chore, źle ukształtowane i z małymi koronami. Cięcia przeprowadza się tak, aby drzewostan był równomiernie przerzedzony. Nie usuwa się drzew grubszych, bowiem są one istotnym elementem kształtowania odporności drzewostanu. Drzewa pozostawione powinny się charakteryzować dobrą jakością pnia oraz prawidłowo ukształtowaną, dobrze rozwiniętą koroną.

Wykonuje się w celu stworzenia korzystnych warunków do wschodów nasion. W cięciu obsiewnym usuwa się około 20% zapasu drzewostanu. Cięcia obsiewne wykonuje się zimą w roku dobrego urodzaju nasion. Przy niedostatecznej sprawności gleby należy ją przygotować do obsiewu latem lub jesienią przed cięciem obsiewnym. Jeżeli gleba jest pokryta grubą warstwą ściółki lub zachwaszczona, przygotowanie gleby wykonuje się ręcznie lub mechanicznie.

Rozpoczyna się je w 2-3 lata po obsiewie w 3-4 nawrotach co 2-3 lata. Zadaniem ich jest poprawienie warunków wzrostu młodego pokolenia.

Wykonuje się w 10-15 lat po obsiewie nasion. Po uporządkowaniu powstałego młodnika w nieobsiane luki należy wprowadzić grupowo dobrze wyrośnięte sadzonki modrzewia, jedlicy, jaworu i klonu zwyczajnego. Jeżeli w drzewostanie występuje 10-30% domieszka jodły lub buka, rębnię częściową smugową modyfikuje się pod kątem uwzględnienia właściwości odnawianych gatunków. Konieczne jest zróżnicowanie terminu odnowienia. Wyprzedzenie dla jodły powinno być nie krótsze niż 10 lat. Około 5 lat po odnowieniu jodły inicjuje się odnowienie buka. Przed odnowieniem jodły i buka należy przygotować glebę. W przypadku braku odnowienia naturalnego jodły lub buka, konieczne jest ich odnowienie sadzeniem. Odnowienie świerka inicjuje się około 5 lat po odnowieniu buka. W czasie porządkowania odnowienia szczególną opieką należy otoczyć kępy jodłowe i bukowe.

Odnowienie naturalne z obsiewu górnego i bocznego wykorzystuje się w cięciach stopniowych. Dobre wyniki w drzewostanach świerkowych daje rębnia stopniowa brzegowo-smugowa (IVc). W cięciu brzegowym postępuje się od ściany drzewostanu w kierunku jego wnętrza stosując zróżnicowane prześwietlenie koron, najsilniejsze na brzegu i malejące w głąb drzewostanu. Pierwszą smugę (powierzchnia wzdłuż ściany drzewostanu o szerokości 20-30 m), na której lekko przerzedza się drzewostan zakłada się od strony północnej. W miarę rozwoju odnowienia odsłania się je i stopniowo wkracza z cięciami w kolejne smugi w głąb drzewostanu. Powstaje ciąg smug, różniących się fazą rozwoju odnowienia.

Naturalne odnowienie świerka można osiągnąć prowadząc różnego rodzaju cięcia. Planując zabiegi na większości siedlisk trzeba mieć na uwadze konieczność zapewnienia w świerczynach odpowiedniego udziału gatunków domieszkowych oraz podatność świerka na uszkodzenia ze strony wiatru. Odnowienie naturalne świerka powinno być powszechnie stosowane, gdyż jest uzasadnione z punktu widzenia genetyki i hodowli tego gatunku oraz z punktu widzenia ekonomicznego.