Metody oceny nasion

W zakres oceny kwalifikacyjnej i uproszczonej wchodzi określenie 4 podstawowych charakterystyk:

Zależnie od rodzaju oceny inne są wymagania co do wielkości próbki przesyłanej do oceny, ze względu na metodykę badań nasion oraz inne opracowania statystyczne wyników.

Dla nasion przeznaczonych do długoterminowego przechowywania, oprócz oceny 4 podstawowych charakterystyk, prowadzone są dodatkowo badania wilgotności, a dla próbek szyszek, szyszkojagód, nasion w osnówkach lub owocach ustalana jest procentowa wydajność nasion z surowca.

Ze względu na konieczność zastosowania w SON różnych metodyk badania nasion, nadawca próbek musi ściśle określić jakiego rodzaju ocenę pragnie uzyskać - kwalifikacyjną czy uproszczoną. Jeśli nasiona przeznaczone są do natychmiastowego wysiewu po zbiorze jesiennym lub na wiosnę po wydobyciu z dołu stratyfikacyjnego, to nadawca powinien umieścić uwagę o potrzebie dokonania oceny przyspieszonej (poza kolejnością).

Ocena kwalifikacyjna nasion prowadzona jest na podstawie międzynarodowych przepisów ISTA, dostosowanych do składu gatunkowego polskich lasów. Do oceny kwalifikacyjnej należy przysłać odpowiednio duże próbki średnie, ponieważ badanie czystości i żywotności prowadzone jest w SON dla większych niż w ocenie uproszczonej próbek ścisłych. Jest to wynikiem konieczności stosowania większej liczby powtórzeń (co najmniej 4×100 sztuk przy określaniu żywotności nasion), których liczba może być zwiększona w przypadku dużej zmienności zapasu.

Podstawową metodą określania żywotności nasion w ocenie kwalifikacyjnej jest próba kiełkowania ich na bibule lub w piasku, a dla nasion wymagających długookresowego przysposabiania przedsiewnego - próba barwienia nasion tetrazoliną. Badania nasion w metodzie kwalifikacyjnej opracowywane są statystycznie według przepisów ISTA, a wynik oceny podawany jest na specjalnym druku „Indywidualnego świadectwa kwalifikacyjnej oceny nasion”.

Uproszczona ocena nasion prowadzona jest na podstawie stosowanych od dawna w Polsce zasad i metod, opracowanych przez Instytut Badawczy Leśnictwa. W ocenie uproszczonej oprócz skróconej próby kiełkowania i uproszczonej metody tetrazolinowej, dopuszczalne jest również stosowanie metod orientacyjnych jak: barwienie zarodków indygokarminem, ocena nasion na podstawie przekroju przez ich zarodek (metoda krojenia) oraz na podstawie zdjęć rentgenowskich (zwykle kontrastowe metody RTG). Wyniki uproszczonej oceny nasion podawane są na druku „Zbiorczego świadectwa oceny nasion”.

m/metody-oceny-nasion.txt · ostatnio zmienione: 2013/09/15 12:40 (edycja zewnętrzna)