Jodła balsamiczna

Abies balsamea MILL. — jodła balsamiczna

Drzewo dorasta do wysokości 25 m (zwykle 12-18 m) i pierśnicy 30—45 cm. Koronę ma stożkowatą, gęstą i nisko osadzoną. Pędy popielatoszare, krótko owłosione; pąki czerwonawe, prawie kuliste, silnie pokryte żywicą. W korze są liczne pęcherze żywicy.

Igły (dł. 1,5 - 2,5 cm) stosunkowo wąskie i kruche, pękające przy zginaniu, z wierzchu zielone, ciemno błyszczące i niekiedy z kilkoma liniami aparatów szparkowych na górnej stronie przy wierzchołku, na dolnej z dwoma wąskimi, białawymi paskami; wierzchołki zaokrąglone i nieznacznie wycięte. Igły na słabszych i zacienionych gałęziach ułożone grzebieniasto, często nastroszone; przy roztarciu aromatyczne.

Szyszki owalnocylindryczne długości 5—7 cm, fioletowe przed dojrzewaniem, dojrzałe szarobrunatne. Silnie ożywiczone łuski wspierające są zwykle ukryte (u niektórych form widoczne). Szyszki dojrzewają w październiku. Nasiona mają szerokie, fioletowobrązowe skrzydełko. Zdolność kiełkowania świeżych nasion wynosi 25-30%. Żyje do 150—200 lat. W wieku 80—90 lat ulega często zgniliźnie drewna.

Występuje w Ameryce Północnej. Zajmuje duży obszar w Kanadzie i północno-wschodnich stanach USA; dochodzi do granicy lasu (1500—2500 m n.p.m.). Na północy sięga do tundry. Na tym terenie jest najbardziej rozpowszechnionym gatunkiem jodły.

Na pniach dorosłych drzew występuje do 600 pęcherzy żywicznych, z których można pozyskać około 50 g żywicy służącej do wyrobu balsamu kanadyjskiego, mającego duże zastosowanie w przemyśle optycznym przy sklejaniu soczewek. Abies balsamea wyrasta u nas w niskie drzewo i w okresie surowych zim marznie powyżej granicy pokrywy śnieżnej. Próby jej uprawy zarówno w lasach, jak i w parkach Polski, dały negatywne wyniki. Jest to typowe drzewo klimatu chłodnego, ale wymagające dużo wilgoci; nie znosi suszy i upałów.

j/jodla-balsamiczna.txt · ostatnio zmienione: 2013/09/15 12:40 (edycja zewnętrzna)