Choina zachodnia — Tsuga heterophylla Sarg.

Drzewo jednopienne. Pochodzi z zachodniej części Ameryki Północnej. Początek obradzania między 20 a 30 rokiem życia. Dobry urodzaj nasion powtarza się w odstępach 3—5 lat. Kwitnie na przełomie kwietnia i maja. Kwiatostany męskie kuliste, żółte, ulokowane w kątach igieł, żeńskie bladozielone, występują pojedynczo na wierzchołkach tych samych gałązek bocznych.

Szyszki jajowate, długości 2,0—2,5 cm, o zmieniającej się w czasie dojrzewania barwie, początkowo zielonej, a później brązowej. Wierzchołki szyszek mają odcień purpurowoczerwony. Szyszki dojrzewają we wrześniu i dość szybko się otwierają, uwalniając nasiona, a następnie stopniowo opadają. Szyszki należy więc zbierać wcześniej, przed rozsiewem nasion, zwykle około połowy września, nawet jeżeli nie są jeszcze całkowicie przebarwione.

Do czasu wyłuszczenia szyszki składuje się w przewiewnym miejscu, aby nie zapleśniały. Łuszczy się je przez suszenie w wyłuszczarniach cieplnych w temperaturze 30—40°C, a wyłuszczone nasiona odskrzydla się i oczyszcza podobnie jak nasiona innych iglastych. Wydajność łuszczenia ok. 3%.

Nasiona podobne do nasion choiny kanadyjskiej są jasnobrązowe, owalne, długości 3—4 mm. Z jednej strony są otoczone całkowicie, a z drugiej częściowo przyrośniętymi, jednostronnymi, owalnie wydłużonymi skrzydełkami. Długość nasion wraz ze skrzydełkami odpowiada długości łusek okrywowych, pod którymi ulokowane są po 2 nasiona. Masa 1000 nasion importowanych wynosi 0,9—2,4 g, średnio 1,7 g (Schopmeyer i in. 1974). Średnia zdolność kiełkowania wynosi ok. 65% (Gordon i in. 1992). Nasiona choiny zachodniej o wilgotności 6—7% przechowuje się na sucho, jak nasiona sosny zwyczajnej, świerka pospolitego i modrzewia europejskiego, najlepiej w stałej temperaturze ujemnej.

Przed wysiewem wiosennym nasiona zaleca się poddać stratyfikacji chłodnej w temperaturze ≤ 5°C w wilgotnym podłożu piaskowym po moczeniu w letniej wodzie przez 24-36 godzin lub bez podłoża w woreczkach foliowych w temperaturze 0,5-1,5°C przez 21-42 dni. W temperaturze 4°C stratyfikację należy wydłużyć do 2-4 miesięcy. Próbę kiełkowania można przeprowadzać na nasionach nie stratyfikowanych (Schopmeyer i in. 1974).

Źródło: Praca zbiorowa „Nasiennictwo leśnych drzew i krzewów leśnych” Warszawa 1995